Wat is spirituele verlichting? – Zo vind je verlichting

Als je verlicht bent ben je altijd in het nu. Dat houdt in dat je altijd tevreden bent. Dat je altijd accepteert hoe het leven op dat moment is.

Je bent nooit jaloers. Maakt je geen zorgen om wat anderen van je vinden, en voelt je nooit beter dan anderen. Je hebt altijd een gevoel van liefde in je, voor alles en iedereen.

Ook ben je nooit bang, pieker je nooit en maakt je je nooit zorgen. Je hebt altijd een sterk gevoel van innerlijke vrede.

Als je verlicht bent ben je altijd helemaal bewust. Bewust van jezelf en van wat er om je heen gebeurt. Nooit dwaal je af in gedachten zonder dat je daarvoor gekozen hebt.

 

In dit artikel leg ik je uit wat het precies betekent om verlicht te zijn. Maar je moet zelf verlicht zijn om het écht te kunnen bevatten.

Zelf ben ik niet verlicht. Ik kan je dus eigenlijk niet vertellen hoe het voelt om verlicht te zijn. Wel kan ik een poging doen om het te omschrijven. Dit ga ik doen aan de hand van kenmerken van personen die wel verlicht zijn. Ook gebruikt ik soms de term ‘ego’, hiermee bedoel ik: het beeld dat je van jezelf hebt.

 

Bewustzijn, je ware zelf

Spirituele verlichting is haast niet te bevatten als je zelf niet verlicht bent. Het gaat namelijk je verstand te boven. En dat is het hem nou juist.

Meestal ben je heel druk met je gedachten, maar soms komt het voor dat je even helemaal niks denkt. Je bent dan nog steeds aanwezig en bewust, maar je hoofd is even stil. Vaak duurt het maar kort en heb je het niet eens door. Maar er zijn ook momenten, bijvoorbeeld als je iets heel bijzonders meemaakt, dat je even best lang helemaal geen gedachten hebt.

Op zo’n moment leef je even vanuit je ware zelf. Vanuit het zogenaamde ‘hogere’ bewustzijn. We noemen iemand verlicht wanneer hij altijd vanuit deze staat van bewustzijn leeft, en alleen zijn gedachten gebruikt wanneer hij daar voor kiest.

 

Hoe kan ik verlichting bereiken?

Ik zal maar meteen met de deur in huis vallen.

Je kunt verlichting niet ‘bereiken’

Er is geen stappenplan dat je kunt volgen totdat je verlicht wordt. Dat komt omdat je alleen nú verlicht kan zijn. Je kunt niks doen, geen stappen zetten, om er naartoe te gaan. Een stappenplan volgen zou namelijk betekenen dat verlichting iets is wat je aan jezelf kunt toevoegen. Alsof je een diploma kunt halen. Of genoeg gespaard heb om een dure auto te kopen. Dat is helaas niet zo.

Verlichting is niet iets dat je kunt nastreven tussen al je andere doelen op je lijstje. Het is niet iets wat je kunt worden. Want het is je ware zelf. En die ben je stiekem al.

Ik begrijp dat dit geen bevredigend antwoord is. Nu weet je nóg niks. Daarom zal ik het proberen uit te leggen door middel van de ego. Met de ego bedoel ik: het beeld dat je van jezelf hebt. Het beeld van wie je bent en waar je je eigenwaarde aan ontleent.

 

Leven zonder ego

Met het ego bedoel ik dus het beeld dat je van jezelf hebt. Hoe je naar jezelf kijkt. Bijvoorbeeld wat je bereikt hebt in het leven en de dingen waar je goed in bent.

Verlichting zou je een staat van leven zonder ego kunnen noemen. Want de ego is altijd een beetje ontevreden. Omdat het sommige dingen nog niet heeft. Of omdat de dingen die het wel heeft tóch geen blijvende tevredenheid brachten.

Je probeert steeds andere dingen uit, maar echt tevreden wordt je nooit. Want er valt altijd meer te bereiken. En veel dingen zouden beter zijn als ze nét even iets anders waren. Het lukt maar niet om echt vervulling te vinden.

Maar dan hoor je over verlichting. Hmm. Misschien is dat wat. Als ik dat kan bereiken voel ik me misschien eindelijk tevreden.

Je ego maakt een nieuw doel. Net als je vorige doelen van het bereiken van een duur huis of het respect van anderen, wil je nu bereiken dat je verlicht bent.

Er is een gezegde dat zo gaat:

Er zijn twee manieren om ongelukkig te zijn: niet krijgen wat je wilt, en wél krijgen wat je wilt.

In beide gevallen ben je niet voldaan. Niet tevreden.

Waar het op neer komt is dat verlichting jouw ego niet tevreden zal stellen.

Het is namelijk een staat zonder ego.

Verlicht zijn is beseffen dat de ego een illusie is. Dat het beeld dat je van jezelf hebt slechts in je hoofd zit en niet meer dan een beeld is. Dan pas kan je echt jezelf zijn.

 

Je eigenwaarde

Veel mensen verlenen hun eigenwaarde aan het beeld dat ze van zichzelf hebben. Aan hun ego. Ze voelen zich bijvoorbeeld wel of niet goed, afhankelijk van hoe anderen over hen denken. En door hoe ze over zichzelf denken. Het kan beangstigend zijn om dit los te laten.

Maar bedenk je dan dit:

Jouw eigenwaarde hangt niet af van hoe jij over jezelf denkt. Of hoe anderen over jou denken. Jouw waarde wordt niet bepaald door wat je wel of niet bereikt hebt. Jouw waarde kan niet veranderen en is precies zo groot als die van ieder ander.

Waarom zou ik verlicht willen zijn?

Verlichting kan best eng klinken: nooit bang zijn en je nooit zorgen maken? Nooit jaloers zijn en je niks aantrekken van wat anderen van je vinden? Nooit afdwalen in gedachten? Wat blijft er dan van mij over? Kan ik dan helemaal niet meer denken?

Het is heel logisch dat je bang bent om je gedachten te verliezen. ‘Losing your mind’ klinkt niet erg aantrekkelijk.

Het gaat bij verlichting natuurlijk niet om het letterlijk verliezen van je gedachten. Maar om je ware zelf te kunnen zijn. Dan krijg je meer controle over je gedachten en kun je ze gebruiken wanneer jij dat wilt. In plaats van dat je je gedachten niet uit kunt zetten. Zoals ik en waarschijnlijk ook jij, dagelijks ervaren.

Ik denk dat het voelen van een onzekerheid of zelfs angst ten opzichte van verlichting goed is. Dit komt namelijk vanuit de ego. Je ego is bang, want hij wil zichzelf behouden. En verlichting betekent dat je meer controle krijgt over je ego. Dat je minder of geen waarde meer hecht aan het beeld dat je van jezelf hebt.

Alleen als je verlicht bent kun je echt jezelf zijn. Dan speel je niet meer de rol die anderen verwachten dat je speelt, of de rol die je voor ogen ziet als je naar jezelf kijkt.

Verlichting volgens Boeddha

Verlichting is een staat van leven waarbij je volgens de Boeddha vrij bent van lijden. Je ervaart dan dus pijn en negatieve emoties anders dan je dat nu doet. Zonder weerstand ertegen en zonder de angst dat het nog langer pijn blijft doen. Je ervaart pijn als iets dat ook weer voorbij gaat. Net als alles in het leven.

Het leven is eigenlijk net als een spelletje. Soms krijg je er wat bij en soms verlies je wat. Maar uiteindelijk blijft het een spel en moeten we het niet te serieus nemen. Dat is de essentie van verlichting.

Dit klinkt wel weer aangenaam.

Maar probeer het niet te bereiken. Die wens komt namelijk vanuit je ego.
Het blijft een beetje ingewikkeld..

 

Wat kan ik doen?

Het heeft dus geen zin om verlichting na te streven. En dat is frustrerend. Ik zou ook graag willen dat het iets was waar ik naartoe kan werken. Iets waar ik een paar uur in de week aan werk totdat ik het bereikt heb. Maar zolang ik het verlangen heb om verlicht te raken zal ik het nooit zijn. Het grootste obstakel naar verlichting is namelijk de zoektocht.

Maar dat betekent niet dat er niks is wat je kunt doen. Wat je kan doen is het volgende:

Laat het huidige moment toe. Ga er zo diep mogelijk in. Wordt zo bewust mogelijk van het nu.

De toegang tot verlichting ligt in het nu. Je kunt alleen nu verlicht zijn. Je kunt er niet komen door het een doel te maken. Want dat zou betekenen dat je een beeld vormt van hoe het is, in je hoofd. Je gaat dan dieper je gedachten in. Terwijl verlichting juist betekent dat je vrij bent van je gedachten, vrij van die illusies die zich alleen in je hoofd afspelen.

Dat is ook het dilemma van alle mensen die op zoek zijn naar verlichting. Doordat je er naar op zoek bent kijk je dus in de toekomst en mis je de enige toegang, het nu.

Dit is misschien lastig te bevatten. Want de toekomst lijkt heel echt en we zijn ook redelijk goed in voorspellen wat de toekomst gaat brengen. Toch zul je het vast hier mee eens zijn:

Er is nog nooit iemand in de toekomst geweest. Nog nooit heeft iemand de toekomst kunnen aanraken of het zelfs maar gezien. De toekomst heeft geen realiteit anders dan een gedachte in je hoofd.

Alleen door het zoeken naar verlichting te staken kun je verlicht zijn. Want verlichting is de realisatie dat je al volledig jezelf bent. Dat je niks hoeft te doen om jezelf te worden. Dat materialistische maar ook mentale ‘dingen’ niks aan jou kunnen toevoegen of er iets van kunnen afnemen.

 

Meditatie en mindfulness

Er is nog meer dat je kunt doen! Je kunt er een gewoonte van maken om te mediteren en mindfulness oefeningen te doen. Hiermee kun je oefenen om meer afstand te nemen van je gedachten. Om je bewust te worden van je ware zelf, het hoger bewustzijn dat diep van binnen zit.

In mijn artikel 6 gemakkelijke meditatie oefeningen voor thuis leg ik stap voor stap een paar meditatieoefeningen uit die je direct thuis kunt doen.

Daarnaast helpt mijn artikel 8 makkelijke mindfulness oefeningen voor thuis je op weg met oefeningen om meer mindful te zijn.

 

Kenmerken van een verlicht persoon

Zelf ben ik niet verlicht. Ik kan je dus eigenlijk niet vertellen hoe het is om verlicht te zijn. Wel kan ik proberen te omschrijven wat kenmerkend is voor iemand die verlicht is. Dit doe ik aan de hand van de verhalen van Eckhart Tolle.

Eckhart Tolle is (zeer waarschijnlijk) wel een verlicht persoon. Zijn YouTube video’s en boek, de kracht van het nu, zijn de inspiratie geweest voor mij om deze website te beginnen. Ik heb uitgebreid beschreven waar het boek over gaat, dat kun je hier lezen: De kracht van het nu – het spirituele  boek dat heb gelezen móet hebben.

Verlichte mensen gaan als volgt om met het verleden, de toekomst, en het nu.

Verleden tijd

Je laat het verleden het verleden en je laat het achter je. Je kunt er wel lessen uit trekken als je daar voor kiest, maar je laat het niet je leven beïnvloeden doordat je gedachten je iets wijs maken: “weet je nog zus en zo, zie je wel dat je dit niet kan. Dit hoort nu eenmaal zo” etc.

De toekomst

Je bent je volledig bewust van het feit dat de toekomst niet echt is. Het bestaat alleen in je hoofd. Je maakt je geen zorgen om wat de toekomst misschien gaat brengen. Het enige wat je doet met de toekomst is een planning maken. Je maakt nú een planning voor de komende tijd en laat de toekomst dan weer los.

Je zorgen maken om de toekomst heeft totaal geen zin. Het enige wat zorgen maken doet is het huidige moment onaangenaam maken. Omdat je volledige controle hebt over je gedachten kies je er voor om je nooit ergens zorgen over te maken. Alleen nú actie ondernemen heeft zin.

Het nu

De manier waarop je leeft is puur in het nu. In het huidige moment. Je geeft al je aandacht aan wat er echt is. Niet aan de toekomst of het verleden (beide illusies van je gedachten). Hierdoor neemt de kwaliteit van dingen die je doet enorm toe. Omdat je het met al je aandacht doet. Nooit ben je met je hoofd ergens anders. Tenzij je hier om praktische redenen voor kiest.

Als je bijvoorbeeld door de kamer loopt om een boek uit de kast te pakken zit je niet met je hoofd bij het boek, maar is al je aandacht bij het lopen. Daarna bij het pakken van het boek uit de kast, en daarna bij het teruglopen naar je stoel.

Alles doorzien

Als je verlicht bent dan doorzie je alles. Je ziet dat alles maar een spel is en dat eigenlijk niks jou echt kan schaden. Als iemand wat onaardigs zegt dan doet dat jou niks. Je gaat er niet over malen in je hoofd.

Wat je waarschijnlijk wel ziet is dat de ander niet verlicht was, niet bewust, toen hij die opmerking maakte. De ander probeerde zijn ego te versterken door iets vervelends te zeggen tegen jou. Hierdoor voelt hij zich beter en krijgt hij (of eigenlijk zijn ego) een grotere eigenwaarde.

Jij bent je bewust van het feit dat je eigenwaarde constant is en even groot als die van ieder ander. Dat er niks is wat iemand kan zeggen, wat iemand of jijzelf kan doen, dat dat kan veranderen.

Beginnen met mediteren? richt een meditatieruimte in!

Wat enorm helpt ter motivatie is een ruimte inrichten voor het mediteren. Je kunt je daar ongestoord even terugtrekken. En omdat je je plekje mooi hebt ingericht en het de juiste sfeer uitstraalt, wordt je minder snel afgeleid en gaat je meditatie gemakkelijker. Ik heb er uitgebreid over geschreven in mijn artikel: Thuis je meditatieruimte inrichten: tips voor je eigen plekje in huis.